حل مسئله در فيزيك شايد براي دانش آموزان مخصوصا براي دانش آموزاني كه در سال اول دبيرستان با فيزيك آشنا مي شوند مقداري سخت ومشكل به نظر برسد. درحالي كه اگر با يك مسئله فيزيك به صورت منطقي برخورد شود اين مسائل باكمي دقت قابل حل بوده ونگراني در اين مورد بيهوده خواهد بود.
با اين فرض اگر مسئله هاي فيزيك به عنوان يك گره در نظر گرفته شود باز كردن گره بادست كاري بسيار سهل وآسان خواهد بود به شرطي كه با حوصله ودقت اين كار انجام بگيرد ولي همين گره را اگر به اصطلاح
عاميانه بخواهيم با دندان باز كنيم مخصوصاصبر وحوصله ودقت كافي به خرج ندهيم حتما باز كردن آن مشكل خواهد بود ونه تنها گره باز نخواهد شد بلكه گره كورتر نيز خواهد شد.
در سر كلاسها وقتي مطالبي را كه در ذيل مي آيد مطرح ميشود. حد اقل مقداري از نگراني هاي دانش آموزان كاسته مي شود . بنابراين لازم مي داند كه با يك بيان صميمي وقابل فهم براي دانش آموزان نكاتي را متذكر شویم كه انشاا...راهگشا و راهنماي دانش آموزان عزيزمان باشد.
گفته شد براي حل يك مسئله فيزيك بايد با آن برخورد منطقي نمود كه به نظر مي آيد مراحل آن به شرح زير است كه عمل به آن موثر خواهد بود :
1-درك و فهم مسئله
2-مشخص كردن معلومات ومجهولات
3- ارائه يا در نظر گرفتن راه حلهاي مختلف
4-انتخاب راه حل مناسب
5-اجراي راه حل انتخاب شده
6- نتيجه گيري
7-كنترل كردن جوابهاي مسئله وسنجيدن آنها با اطلاعات قبلي
توجه به نكته هاي گفته شده حل مسئله را آسانتر خواهد كرد ، حداقل به امتحان كردنش خواهد ارزيد.
در شروع ممکن است خود اين كار وروش ،مشكل وبيهوده به نظر آيد ولي اگر دانش آموزان با آشنايي با اين سبك و روش به تفكر خود نظم دهند حل مسئله را سهل خواهد نمود . مطمئنا با انتخاب اين روش وبا عمل به آن به اهميت اين روش پي برده خواهد شد.
مشهور است كه مي گويند فهم مسئله ، نصف حل مسئله مي باشد . اگر از عبارات صورت مسئله هدف آن تشخيص داده نشود شخص به بيراهه خواهد رفت و اگر فردي پيدا شود كه بدون درك مسئله شروع به حل آن نمايد از دوحال خارج نيست:
الف)قبلا با سوال يا مسئله برخورد نموده وبدون اينكه ياد گيري انجام شود مطلب را حفظ نموده است.
ب)قبلا بامسئله وسوال مشابه آن بر خورد كرده وبا تمرين وممارست نحوه حل اينگونه سوالات ومسائل را ياد گرفته است.
مورد اول از نظر ياد گيري بي اهميت مي باشد چون ياد گيري به معناي واقعي انجام نگرفته است واز نظر آموزشي بي ارزش است ودر مورد دوم نيز به همان روش گفته شده ، اين امكان حاصل خواهد شد.
پس دانش آمزان عزيز براي حل مسئله بايد بدون تشويش ونگراني صورت مسئله را چند بار با دقت بخوانند سپس اطلاعات ريز ودرشت مسئله را كه گاهي به صورت اعداد وگاهي به به صورت نكته هاي
مفهومي استخراج كرده وبعد از آن مراحل بعدي را طي نمايند.
برای حل مسئلههای فیزیک حتما مرحلههای زیر را باید دنبال کنید:
1)صورت مسأله را دقیق بخوانید و مبحث را شناسایی کنید و بفهمید مسأله از شما چه میخواهد.
2)اگر لازم بود، حتما شکل بکشید.
3)فرمول مربوط به مسأله را یادآوری کنید (اگر خلاصهنویسی کرده باشید و زیاد آن را مرور کرده باشید، برایتان خیلی راحت خواهد بود).
4)اگر نیاز به جابهجایی و تغییر در فرم اصلی فرمول وجود دارد آنها را انجام دهید.
5)اگر دادههای مسأله نیاز به تبدیل واحد دارند آنها را انجام دهید.
6)دادههای مسأله را در فرمول جایگذاری کنید و مسأله را حل کنید.
به نکتههای زیر حتما توجه کنید:
1)ابتدا حتما متن درس فیزیک را با دقت بخوانید و کاملا آن را بفهمید و بعد سراغ مثالها و تمرینهای کتاب درسی بروید.
2)در منزل و برای حل سؤالهای فیزیک هرگز از ماشین حساب استفاده نکنید و مسألهها را حتما تا آخر حل کنید. سرعت محاسبهها در کنکور خیلی مهم است. از همین حالا باید با حل سؤالهای مختلف، سرعت محاسبهی خود را افزایش دهید.
3)حتما بعد از مطالعه و خلاصهبرداری، سراغ تستزنی بروید و آن قدر تست بزنید(البته نه این که همه را در یک روز بزنید) تا به تسلط برسید. صبور باشید و آرام آرام سرعت خود را افزایش دهید.
4)گاهی هیچ اشکالی ندارد تستهای تکراری بزنید. این کار برای افزایش سرعت عمل مفید است؛ البته به شرطی که بار دیگر از ابتدا تا انتها را حل کنید نه این که از حفظ جواب دهید.
5)لازم نیست فرمولهای متفرقه را از کتابهای کمکآموزشی حفظ کنید و خود را دچار سردرگمی کنید. به جای این کار، شیوهی درست استفاده از فرمولهای اصلی را یاد بگیرید و با تمرین زیاد، در آنها به تسلط کافی برسید.
*باز هم تاکید میکنم حتما برای موفقیت در درس فیزیک، لازم است سرعت محاسبههای ریاضی خود را بدون کاهش دقت، افزایش دهید؛ پس از همین الان شروع به تمرین کنید.کار سختی نیست.
نظرات شما عزیزان: